Dyrektorzy szkół niepublicznych nie spodziewają się poprawy sytuacji w oświacie. Niepokoją ich chaotyczne zmiany przepisów, ignorowanie opinii ekspertów i próby ograniczania niepublicznej oświaty przez samorządy. Nastroje dyrektorów już po raz 16. zbadało Społeczne Towarzystwo Oświatowe.
Podobnie jak w niemal wszystkich dotychczasowych edycjach badania, większość ankietowanych dyrektorów (53,4%) oceniła sytuację w oświacie jako raczej złą lub zdecydowanie złą. Problemów oświaty ankietowani upatrują m.in. w chaotycznych zmianach przepisów, rosnącej biurokracji i niskim prestiżu zawodu nauczyciela.
Wartość Indeksu Optymizmu wyniosła tym razem 7,5[1] – taki odsetek respondentów spodziewa się, że sytuacja oświaty poprawi się w kolejnych miesiącach. Tym samym po raz trzeci z kolei optymiści stanowili mniej niż 10% badanych. Wśród ankietowanych tradycyjnie już dominuje pogląd, że w najbliższych miesiącach sytuacja w oświacie nie ulegnie zmianie (56,8%). Co czwarty badany (26,7%) spodziewa się jednak pogorszenia sytuacji.
Swoje przewidywania respondenci uzasadniali m.in. brakiem spójnej, przemyślanej wizji zmian oraz ignorowaniem opinii ekspertów – w tym praktyków. Zwrócili także uwagę na zaniepokojenie rodziców i nauczycieli postulatami samorządów, dotyczącymi zmian w funkcjonowaniu i finansowaniu niepublicznej oświaty.
– Polska oświata od lat mierzy się z poważnymi wyzwaniami. Aby im sprostać, musimy zadać sobie fundamentalne pytania o funkcje szkoły we współczesnym świecie i rolę państwa w zapewnieniu obywatelom wartościowej edukacji. W tym procesie nie może zabraknąć namysłu nad korzyściami, jakie płyną ze społecznego zaangażowania w sprawy oświaty, zwłaszcza innowacyjnością i dostępem do zróżnicowanej oferty edukacyjnej. Mam nadzieję, że świadomość tych korzyści skłoni władze samorządowe i państwowe do docenienia i wspierania oddolnych, niepublicznych inicjatyw w edukacji, nie zaś do ich ograniczania – mówi Bartosz Tymiński, Prezes Społecznego Towarzystwa Oświatowego.
Przepisy pod lupą
Ankietowani dyrektorzy wskazali kluczowe wyzwania w swojej pracy. Tradycyjnie już, najważniejsze okazuje się dbanie o stabilną sytuację kadrową (66,4%) i budżetową (63,7%). Przybyło z kolei dyrektorów, dla których priorytetem jest reagowanie na zmiany w prawie, mające wpływ na pracę szkoły (37,7%).
Zdaniem większości dyrektorów szkół niepublicznych, kondycja ich placówek jest raczej dobra (52,1%) lub zdecydowanie dobra (15,8%). Prawie co czwarty uczestnik badania (22,6%) ocenia, że nie jest ona ani dobra, ani zła. Ankietowani najczęściej twierdzą, że przez ostatni rok sytuacja ich szkół nie uległa zmianie (49,3%).
O badaniu: „Barometr Edukacji Niepublicznej”
Badanie pt. „Barometr Edukacji Niepublicznej” zostało zrealizowane metodą CAWI w dniach 11-16 czerwca 2025 r. W ankiecie skierowanej do dyrektorów szkół niepublicznych wzięło udział 146 dyrektorów niepublicznych szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Społeczne Towarzystwo Oświatowe bada nastroje dyrektorów szkół niepublicznych od września 2021 r. Kolejne odsłony „Barometru Edukacji Niepublicznej” są realizowane co kwartał.
[1] W poprzednich trzech edycjach badania wartość Indeksu Optymizmu była następująca: 14,1 (13. edycja, wrzesień 2024 r.), 8,4 (14. edycja, grudzień 2024 r.), 9,4 (15. edycja, marzec 2025 r.)
