Społeczne Towarzystwo Oświatowe odniosło się do treści projektu rozporządzenia zmieniającego dotychczasowe rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego. Zarząd Główny STO stanowczo zaprotestował przeciwko propozycjom zawartym w projekcie.
Poniżej prezentujemy treść stanowiska STO oraz projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie MEN z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego.
Stanowisko Społecznego Towarzystwa Oświatowego
w sprawie projektu rozporządzenia MEiN
zmieniającego rozporządzenie MEN z dnia 25 sierpnia 2017 r.
w sprawie nadzoru pedagogicznego
Społeczne Towarzystwo Oświatowe stanowczo protestuje przeciwko wykreśleniu z rozporządzenia w sprawie nadzoru pedagogicznego ewaluacji jako formy nadzoru pedagogicznego.
W rozporządzeniu MEN z dnia 25 sierpnia 2017 r. zawarto następujące definicje ewaluacji i kontroli:
ewaluacja – to proces gromadzenia, analizowania i komunikowania informacji na temat wartości działań podejmowanych przez szkołę lub placówkę, wyniki ewaluacji są wykorzystywane w procesie podejmowania decyzji skierowanych na zapewnienie wysokiej jakości organizacji procesów kształcenia, wychowania i opieki oraz ich efektów w szkole lub placówce;
z kolei
kontrola – to działania organu sprawującego nadzór pedagogiczny lub dyrektora szkoły lub placówki prowadzone w szkole lub placówce w celu oceny stanu przestrzegania przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki;
Jak wynika z powyższych definicji, wspomniane formy nadzoru pedagogicznego bardzo się od siebie różnią. Działania prowadzone w ramach ewaluacji, nastawione na pracę zespołową społeczności szkolnej, współpracę rodziców, nauczycieli i uczniów, mają w sposób efektywny i skuteczny wpływać na poprawę jakości pracy placówki. Z kolei kontrola, polegająca na sprawdzeniu dokumentów szkolnych i ich zgodności z przepisami prawa, kończy się stwierdzeniem zgodności działań z przepisami lub wydaniem zaleceń, gdy te przepisy nie są przestrzegane i nie pozostawia przestrzeni na procesy towarzyszące ewaluacji.
Powyższe dowodzi, że są to skrajnie różne formy sprawowania nadzoru pedagogicznego. Tylko przy braku zrozumienia tych istotnych różnic, można zaproponować zastąpienie ewaluacji i związanych z nią procesów – kontrolą.
Uważamy, że proponowana zmiana w sposób zasadniczy ograniczy możliwość wspólnej pracy społeczności szkolnej na rzecz rozwoju oraz podnoszenia jakości pracy placówki. Dodatkowo zwracamy uwagę na fakt, że proponowane uzupełnienie definicji kontroli o ocenę przebiegu procesów kształcenia i wychowania w szkole, efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły, skutkować będzie wydłużeniem dopuszczalnego okresu kontroli w szkole.
Stanowczo protestujemy przeciwko działaniom nawiązującym do standardów znanych z lat 50-tych XX wieku, kiedy dominowały działania niedemokratyczne, oparte na kontroli i braku zaufania do nauczycieli i szkół. Wdrażanie takich rozwiązań prowadzi do odebrania organom prowadzącym i kierownictwu autonomii oraz realnej możliwości wpływu na jakość pracy placówek, którymi zarządzają. Wdrożenie proponowanych zmian będzie także kolejnym aktem obniżania prestiżu zawodowego nauczycieli oraz zaufania społecznego do instytucji, jaką jest szkoła. Uważamy również, że wpłynie ono niekorzystnie na umiejętności i kompetencje uczniów kończących szkoły, które będą działały w takich warunkach prawnych.
W związku z powyższym, przedstawiony projekt zmian oceniamy jednoznacznie negatywnie i wnioskujemy, aby Ministerstwo Edukacji i Nauki wycofało się z tej szkodliwej i złej propozycji.
Jednocześnie deklarujemy wolę wsparcia resortu w pracach nad zmianami rozporządzeń z obszaru edukacji. Jesteśmy przekonani, że możliwość zgłaszania uwag i sugestii na wcześniejszych etapach prac pozwoli na tworzenie projektów wyższej jakości, sprzyjających rozwojowi polskiej oświaty.
W imieniu Zarządu Głównego Społecznego Towarzystwa Oświatowego,
Zygmunt Puchalski
Prezes Społecznego Towarzystwa Oświatowego