Zaczął się czerwiec, ale dyrektorzy szkół niepublicznych myślą już o październiku. Ich zdaniem kluczowy dla rozwoju sytuacji w oświacie będzie wynik wyborów parlamentarnych. Jak co kwartał, nastroje dyrektorów sprawdziło Społeczne Towarzystwo Oświatowe (STO). Była to kolejna edycja badania „Barometr Edukacji Niepublicznej”.
W ramach najnowszej edycji „Barometru Edukacji Niepublicznej”, 65,9% respondentów uznało, sytuacja oświaty jest „zdecydowanie zła” lub „raczej zła”. Odmiennego zdania było 7,3% ankietowanych dyrektorów szkół niepublicznych.
W kolejnych edycjach badania ankietowani formułowali podobne zastrzeżenia pod adresem polskiej szkoły. Ponownie wskazali w tym kontekście m.in. na niewystarczające finansowanie, biurokrację, deficyty kadrowe i przeciążenie szkolnej kadry oraz próby upolitycznienia oświaty. Do grona głównych problemów zaliczyli także przeładowaną i niedostosowaną do współczesnych realiów podstawę programową, której efektem jest przemęczenie uczniów.
Wartość Indeksu Optymizmu wyniosła tym razem 4,8[1] (tylko taki odsetek respondentów spodziewa się poprawy sytuacji w kolejnych miesiącach). Od września 2021 roku, gdy STO zrealizowało badanie po raz pierwszy, wartość Indeksu jeszcze nigdy nie była wyższa niż 10. Podobnie jak w przypadku poprzedniej odsłony „Barometru”, co trzeci ankietowany (36,6%) spodziewa się dalszego pogorszenia sytuacji w oświacie. Największy odsetek respondentów jest zdania, że sytuacja w oświacie nie zmieni się (45,1%).
Zdaniem wielu respondentów, kluczowy dla rozwoju sytuacji w oświacie będzie wynik wyborów parlamentarnych. Część ankietowanych kieruje w tym kontekście krytyczne uwagi pod adresem obecnego ministra edukacji i władz oświatowych. Nie brakuje przy tym głosów, że w okresie przedwyborczym edukacja nie będzie tematem priorytetowym, dlatego przed wyborami nie należy spodziewać się zmian na lepsze.
– Polska szkoła od dawna mierzy się z poważnymi trudnościami, ale ostatnie lata były dla niej wyjątkowo wymagające. Problemy wynikały zarówno z czynników zewnętrznych, takich jak pandemia i wojna w Ukrainie, jak i z działań podejmowanych przez władze oświatowe. Resort edukacji, który powinien wspierać uczniów i nauczycieli, skoncentrował się na próbach likwidacji autonomii szkół. W efekcie, problemy oświaty jedynie się pogłębiły – mówi Zygmunt Puchalski, Prezes Społecznego Towarzystwa Oświatowego. – Z naszego badania wynika, że dyrektorzy szkół niepublicznych nie oczekują poprawy sytuacji przed wyborami. Apeluję jednak do ważnych sił politycznych, aby poświęciły w tym czasie więcej uwagi sferze edukacji. Liczę na to, że każde ugrupowanie zaprezentuje swoje pomysły na to, jak pomóc polskiej szkole – dodaje.
Dyrektorzy o swoich szkołach
Zdaniem większości dyrektorów (52,4%) kondycja ich szkół jest raczej dobra lub zdecydowanie dobra, a 40,2% ankietowanych twierdzi, że nie jest ona ani dobra, ani zła. Z jednej strony większość dyrektorów przyznała, że zainteresowanie ich szkołami wzrasta, z drugiej jednak zwrócili oni uwagę na stale rosnące koszty, które znacząco utrudniają funkcjonowanie placówek.
Ponad połowa badanych dyrektorów (53,7%) uważa, że położenie ich szkół nie uległo zmianie w ciągu ostatniego roku. Trzech na dziesięciu ankietowanych (29,3%) oceniło, że jest ono lepsze niż przed rokiem, a mniej niż co piąty (17,1%) – że uległo w tym czasie pogorszeniu.
Stała lista wyzwań
Tradycyjnie, Społeczne Towarzystwo Oświatowe zapytało dyrektorów szkół niepublicznych o trzy główne wyzwania, z jakimi mierzą się w pracy zawodowej. Od kilku edycji „podium” się nie zmienia – to zadbanie o stabilną sytuację kadrową szkoły (76,8%), zadbanie o stabilną sytuację budżetową placówki (65,9%) i zapewnienie uczniom odpowiedniego wsparcia psychologiczno-pedagogicznego (40,2%). Ważna jest także dbałość o dobrostan psychofizyczny nauczycieli (30,5%) i skuteczna komunikacja z rodzicami uczniów (25,6%).
O badaniu: „Barometr Edukacji Niepublicznej”
Badanie pt. „Barometr Edukacji Niepublicznej” zostało zrealizowane metodą CAWI w dniach 29 maja – 1 czerwca 2023 r. W ankiecie skierowanej do dyrektorów szkół niepublicznych wzięło udział 82 dyrektorów, reprezentujących niepubliczne szkoły podstawowe, ponadpodstawowe i artystyczne.
Społeczne Towarzystwo Oświatowe bada nastroje dyrektorów szkół niepublicznych od września 2021 r. Kolejne odsłony „Barometru Edukacji Niepublicznej” są realizowane co kwartał.
